Month: October 2017

අතීතයේ සිංහල කලා ශිල්පියාගේ අපූරු නිර්මාණයකි මුරගල. මෙය දොරටු පාල රූපය ලෙසද හඳුන්වයි. කළු ගලින් හෝ හුණු ගලින් නිර්මාණය කළ මේ ගල් පුවරුවේ මුදුන කවා කාර හැඩයකින් යුක්තය පැරණි ගොඩනැගිලි වල පියගැට පෙළ ඉදිරිපිට ඉදිකරන ලද මුරගල කොරවක්ගලට සම්බන්ධ වූවකි. අනුරාධපුර මුල්යුගයට අයත් මුරගල් වල කැටයම් දක්නට නොලැබේ. මුරගල් වල කැටයම් කිරීම ක්‍රමයෙන් ආරම්භ වූවකි. මේ අනුව කලකට පසුව මුරගල් පුන්කලස් යොදා ගෙන අලංකාර කෙරිනි. අනුරාධපුරයේ මහා විජයබා මාලිගයේ හා අස්ගිරිය දොරටුව අභියස ඇති මුරගල් වල එක් තැනක පුන් කලස රේඛා වලින් දක්වා ඇති අතර තවත් අවස්ථාවක බහිරව රූප යොදා මුරගල අලංකාර…

අපගේ බෞද්ධ සිද්ධස්ථාන වලට ඇතුළු වන දොරටු වල පියගට පෙළ ආරම්භයේ ඇති අර්ධ කවා කාර ගල් පඩිය පොදුවේ සඳකඩපහණ නමින් හඳුන්වයි. ඉතාමත් අලංකාර කැටයම් සහිත නිර්මාණයක් වන මේ සඳකඩ පහණ පිළිබඳ විවිධාකාරයේ අදහස් අප රටේ පුරාවිද්‍යාඥයින් විසින් ඉදිරිපත් කර තිබෙනවා. අනුරාධපුර යුගයේ සිද්ධස්ථාන ආශ්‍රිතව මුලින්ම හමුවන සඳකඩ පහණ විවිධ වෙනස්කම් වලට භාජනය වෙමින් වුවද අද දක්වාම පවතිනවා. එහෙත් ඓතිහාසික වැදගත්කමකින් යුතුව කතාබහට ලක් කරන සඳකඩ පහණ අපට හමුවන්නේ අනුරාධපුර යුගයේදී හා පොලොන්නරු යුගයේ දී ය.   අනුරාධපුර යුගයට අයත් සඳකඩ පහණේ පිටතට හා ඇතුලතට විහිදුනු පෙති දෙපෙලක් සහිත සම්ප්‍රදායිකව අපට…

ලාංකීය කලා ශිල්පීන් විසින් සිද්ධස්ථාන සම්බන්ධ කරගනිමින් විවිධ කැටයම් නිර්මාණය කර ඇති අපූරුව දකිය හැකි අවස්ථා බොහෝයි. මේ නිර්මාණ අතර සුවිශේෂ නිර්මාණයක් ලෙස චෛත්‍ය හා සම්බන්ධ වූ වාහල්කඩ හඳින්විය හැකිය. වාහල්කඩ තැනීමේ අදහස කුමක්ද යන්න පැහදිලිව කිවනොහැකි වුවත්, ස්තූප ඉඳිකර ඒවායේ අලංකරය සඳහා කරන ලද නිර්මාණයක් බව හොඳින් පැහැදිලිය. ස්තූපයේ සතර පැත්තේ වාහල්කඩ සතරකින් අලංකාර වන අතර භාරතයේ චෛත්‍යවල වාහල්කඩ හා සමාන අංගයක් ලෙස තොරණ නිර්මාණය කොට තිබේ. වාහල්කඩ ගඩොලින් කරන ලද නිර්මාණයක් වන අතර තොරණ ලීයෙන් කරන ලද නිසා ඒවා අද වනවිට අභාවයට ගොස් තිබේ. මෙතෙක් හමුවී ඇති වාහල්කඩ…

අනුරාධපුර යුගය මෙරට පාලන යුගවල දී ඉතාමත් වදගත්ම සංදිස්ථානයක් ගත් රාජධානියකි. මෙරට බිහිවූ රාජධානි අතරින් වැඩිම පාලන යුගයක් පැවතියේ අනුරාධපුර රාජධානියයි. දෙවනපෑතිස් රජු දවස මිහිඳු මාහිමියන් මෙරටට පැමිණි වකවානුවේ සිට අනුරපුර යුගයේ සංස්කෘතිය වඩාත් දියුණුවන්නට විය. මිහිඳු හිමියන් පැමිණීමත් සමග මෙරට සොලොස් කලාවන්ට අයත් කලා ශිල්පීන්ද පමිණි බව ඉතිහාසයේ සඳහන් වේ. මෙම යුගයේදී විශේෂයෙන්ම සංස්කෘතික කලාවන් දියුණු වූයේ බුදු දහම පදනම් කරගෙනය. ඉසුරුමුණිය පෙම් යුවළ සලිය අශෝකමාලා හා ශිව පාර්වතී ලෙස අර්ත දක්වන ඉසුරුමුණිය පෙම් යුවළ අපේ රටේ සුවිශේෂ කලා නිර්මාණයකි. ඉසුරුමුණිය විහාරයේ එක් ගල් වැටියක මෙම නිර්මාණය දක්නට හැක.මෙම…